Dzisiaj w naszej wędrówce po historii biżuterii na przełomie wieków zabiorę Was do antycznej Grecji. Świata pełnego bóstw, wierzeń, sztuki, filozofii i rozwoju. Ta starożytna cywilizacja uważana jest za kolebkę naszej cywilizacji, zbudowała fundamenty naszej demokracji. Wywarła bardzo duży wpływ na ówczesny ale i dzisiejszy świat jednocześnie czerpiąc pełnymi garściami z innych kultur. My oczywiście skupimy się na miejscu biżuterii i ozdób ciała w tej fascynującej kulturze.
Biżuteria w starożytnej Grecji była, podobnie jak w Egipcie i Sumerze, bardzo popularna. W początkowych okresach złotnictwa greckiego, biżuteria miała dość prosty design inspirowany naturą. Z czasem stawała się coraz bardziej zdobna a do jej wykonania używano coraz to nowszych materiałów1. Aby lepiej przyjrzeć się biżuterii greckiej można jej historię opisywać w trzech etapach: epoki brązu, etapu klasycznego i hellenistycznego.
Okres epoki brązu.
Okres epoki brązu trwał do około 1100 r. p.n.e.. Tworzono głównie ze złota. Tworzono naszyjniki, bransolety, broszki. Pierwszym najważniejszym ośrodkiem złotnictwa była Kreta i zamieszkujący ją Minojczycy. W biżuterii minojskiej widoczne są wpływy zdobnictwa sumeryjskiego, stąd tam właśnie upatruje się początków tej cywilizacji. Wykorzystywano techniki takie jak filigrany i granulacje a także wycinanie i wytłaczanie w złotych blachach2. Motywami spotykanymi najczęściej były motywy roślinne i zwierzęce. Następcami Minojczyków byli Mykeńczycy. Ich biżuteria była bardzo podobna do biżuterii kreteńskiej lecz prostsza3. Doskonalono sztukę rzeźbienia kamieni a także stosowania emalii. Cywilizacja mykeńska zniknęła nagle około 1100 r. p.n.e..
Okres etapu klasycznego.
Okres etapu klasycznego trwał od około 500 do 320 r. p.n.e.. Biżuteria wtedy tworzona silnie nawiązywała do biżuterii okresu epoki brązu. Najprawdopodobniej greccy złotnicy zostali na nowo nauczeni stylu, który wcześniej królował na tamtych ziemiach. Najprawdopodobniej uczeni byli przez Fenijczyków3. W tym okresie definiował się styl biżuterii greckiej jako mocno nawiązujący do rzeźby i pokazujący klasyczne ideały urody2. Dominowały figury ludzkie i boskie oraz sceny batalistyczne.
Okres hellenistyczny.
Okres hellenistyczny trwający od 323 do 31 r. p.n.e. wyróżnia się silnym rozwojem jubilerstwa. Pojawiły się nowe motywy, techniki i formy. Biżuteria hellenistyczna czerpała pełnymi garściami z innych kultur, które w tym czasie były podbijane przez Greków pod wodzą Aleksandra Wielkiego3. Produkowano przeróżną biżuterię, m.in.: kolczyki, bransolety, wisiory, naszyjniki, diademy. Bransolety noszono w parach na styl perski4 – często noszono na nadgarstkach bliźniacze bransolety. Chętnie wykorzystywano perły, kamienie i klejnoty. Biżuteria w tym czasie była przekazywana z pokolenia na pokolenie. Czasami składano ją w ofierze bogom lub chowano w niej zmarłych. Takie pochówki były częstsze we wczesnym okresie hellenistycznym. Z czasem z nich rezygnowano4.
Powody, dla których Grecy nosili biżuterię.
W Grecji biżuteria była symbolem statusu i bogactwa. W przeciwieństwie do wcześniej opisanych cywilizacji i ich stosunku do biżuterii (Sumer, Egipt) Grecy nie nosili biżuterii na co dzień i w dużej ilości. Najczęściej biżuterię nosiły kobiety należące do wyższych bogatszych klas1. Grecy wierzyli, że biżuteria może im zapewnić szczęście, zdrowie i przychylność bogów. Symbole i podobizny bóstw greckich były często spotykanymi motywami.
Bibliografia:
- https://www.jewelryshoppingguide.com/guide-to-ancient-greek-jewelry/
- https://www.britannica.com/art/jewelry/Egyptian#ref14080
- https://www.langantiques.com/university/greek-jewelry/
- https://www.metmuseum.org/toah/hd/hjew/hd_hjew.htm
Źródła obrazów:
*. Metropolitan Museum of Art.
+. MatthiasKabel, Wikipedia.
Pingback: Biżuteria na przełomie wieków - Rzym - Lacembi